Ο Gregor Mendel ήταν μοναχός και με επιμονή, υπομονή και συνέπεια ερεύνησε τον τρόπο κληρονόμησης των χαρακτηριστικών από τους προγόνους στους απογόνους. Στην ιστοσελίδα https://gregormendel200.org μπορείτε να δείτε τις εκδηλώσεις που γίνονται φέτος προς τιμή του Μέντελ και να μάθετε για τη ζωή και το έργο του.
Το Βραβείο Νόμπελ 2021 για τον τομέα της ιατρικής απενεμήθη στους David Julius and Ardem Patapoutian για την ανακάλυψη των θερμοευαίσθητων υποδοχέων και του μηχανισμού με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τις θερμικές μεταβολές στο περιβάλλον μας. Επίσης ανακάλυψαν τον μηχανισμό που αντιλαμβανόμαστε την αίσθηση της αφής αλλά και οποιαδήποτε μηχανική πίεση. Τα ευρήματά τους θεωρούνται πολύ χρήσιμα στην αντιμετώπιση διαφόρων ασθενειών. Περισσότερα στην https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2021/press-release/
Από 15 Οκτωβρίου
Κάθε Σάββατο στις 15:00 και Κυριακή στις 11:30 & 15:00
Η παιδική σκηνή του Θεάτρου Γκλόρια γεμίζει φέτος από τις εφευρέσεις και τους εφευρέτες που άλλαξαν τον κόσμο! Τα παιδιά γνωρίζουν τις σημαντικότερες εφευρέσεις της ιστορίας του πλανήτη μας, γελώντας και διασκεδάζοντας! Μάλιστα! Και ως δια μαγείας μικροί και μεγάλοι μαθαίνουν. Μαθαίνουν αβίαστα… διότι η σοφία κρύβεται στην απλότητα! Περισσότερα στην ιστοσελίδα http://gloriatheater.gr/
Επειδή η Φυσική παραδοσιακά «ζορίζει» τους μαθητές, καλό είναι να έχουμε υπόψιν μας ορισμένα βιβλία που θα μας βοηθήσουν να κάνουμε το μάθημά μας πιο αποτελεσματικό.
Στην ιστοσελίδα,
https://insearchofphysics.net/2017/09/10/vivlia-shetika-me-ti-didaktiki-tis-fysikis/
θα βρείτε τους τίτλους και περιγραφή κάποιων βιβλίων που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Ας ξεκινήσουμε την επαφή μας με τους μαθητές και τις μαθήτριες,
προκαλώντας τη συγκίνησή τους. Με τη συγκίνηση ( συν-κίνηση) τίθεται σε κίνηση το σώμα και η ψυχή των ανθρώπων, ενεργοποιείται η προσοχή και η αντίληψη, αναδύονται κρυμμένα συναισθήματα, συνδέονται με τη νέα γνώση-πληροφορία, που έτσι αποτυπώνεται καλύτερα στη μνήμη. Σύμφωνα με τη θεωρία της διεύρυνσης και δόμησης των θετικών συναισθημάτων, όταν τα άτομα βιώνουν θετικά συναισθήματα τότε εκδηλώνεται μια στιγμιαία διαδικασία η οποία διευρύνει το πεδίο σκέψης και δράσης των ατόμων. Τα άτομα γίνονται πιο δημιουργικά, και η σκέψη τους περισσότερο εύκαμπτη και δεκτική σε νέες πληροφορίες.
Κι ας θυμόμαστε ότι ο καθένας μαθητής και η καθεμιά μαθήτρια αναπαριστούν και κατανοούν με διαφορετικό τρόπο την ίδια εξωτερική πραγματικότητα.
Η 25η Απριλίου κάθε χρόνο αφιερώνεται στο DNA, 
σε ανάμνηση της ανακάλυψης της διπλής έλικας του DNA το 1953 και της ολοκλήρωσης της χαρτογράφησης του γονιδιώματος του ανθρώπου το 2003. Αυτή την ημέρα λοιπόν είναι ευκαιρία να οργανώσουμε μια εκδήλωση για όλο το σχολείο ή μόνο για την τάξη μας. Στην εκδήλωση μπορούμε να αναφερθούμε στη μορφή και λειτουργία του DNA, χρησιμοποιώντας υλικό μιας παρουσίασης π.χ. Νέο – Παρουσίαση του Microsoft PowerPoint ή ενός βίντεο.
Τον Μιχάλη Μοδινό τον γνώρισα πρώτα ως φίλο και μετά ως περιβαλλοντολόγο, προσκεκλημένο ομιλητή σε διεθνή συνέδρια, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, συνδιοργανωτή οικολογικών σεμιναρίων και θερινών σχολείων.
Αργότερα, ο Μοδινός, μέσα από το συγγραφικό του έργο, μας έδειξε τη λογοτεχνική πλευρά του, που εμένα προσωπικά με γοήτευσε. Δεν αναφέρομαι στα μυθιστορήματα Χρυσή Ακτή ή Άγρια Δύση. Αυτά που με συγκλόνισαν είναι ο ΄Μεγάλος Αμπάι και το τελευταίο η Εκουατόρια. Και τα δύο συνδυάζουν τη λογοτεχνία με τη φύση και τη Γεωγραφία, τον ορθολογισμό του δυτικού κόσμου με τα αφρικανικά ήθη και έθιμα. Και τα δύο βιβλία, μας φαίνεται ότι έχουν περίεργους τίτλους. Ο μεγάλος Αμπάϊ είναι ο Νείλος και η Εκουατόρια είναι περιοχή της Αφρικής κοντά στον Ισημερινό. Και τα δύο βιβλία αναφέρονται στην οικογεωγραφία των περιοχών του Νείλου δηλ. του μεγάλου Αμπάι, στην αποικιοκρατία, στη σύγκρουση της ανάπτυξης με την κοινωνία και την οικολογία. Αυτή η σύγκρουση απασχολεί τον Μοδινό, όχι μόνο σε επίπεδο οικονομίας, οικολογίας και κοινωνίας, αλλά και σε ανθρώπινο επίπεδο. Οι ήρωές του είναι πάντα, κοσμοπολίτες, συνήθως επιστήμονες, γεωγράφοι, φυσιοδίφες, εξερευνητές και ερευνητές με τη στενή και πλατιά έννοια, που βολεύονται με τη διαρκή πρόοδο και ανάπτυξη, αλλά που σε κάποια φάση της ζωής τους, ίσως μετά από μια προσωπική ήττα, γοητεύονται από τη φύση και το ένστικτο, επιδιώκουν την περιπέτεια και έναν άλλο τρόπο ζωής, ίσως επιδιώκουν να ζήσουν μια ουτοπία. Στο βιβλίο Εκουατόρια, ο ήρωας λέει «Έπρεπε να το κάνω. Δεν ξέρω που θα με βγάλει, αλλά αυτό ακριβώς γύρευα. Το άγνωστο-το μη προδιαγεγραμμένο μέλλον». Και τότε αρχίζει η Αναζήτηση. Στο μεγάλο Αμπάι και στην Εκουατόρια αναζητούνται οι πηγές του Γαλάζιου και του λευκού Νείλου αντίστοιχα, σαν να αναζητούνται τα αίτια των καλών και των κακών γεγονότων της ζωής. Όμως, « Όλοι οι εξερευνητές, που παθιασμένα επιχείρησαν να λύσουν το μυστήριο του Νείλου αναζητούσαν μια μητρική πηγή, ένα και μόνο ένα σημείο μέσα στο χώρο, που θα μπορούσε να θεωρηθεί η απαρχή του ποταμού, η αν θέλουμε να κάνουμε μια μεταφορά το αρχικό του αίτιο».Αλλά όπως λέει ο συγγραφέας οι πηγές είναι πολλές και συχνά συγκαλυμμένες και μακριά από τις παραδοχές μιας γραμμικής σκέψης.
Αλλά Συγκαλυμμένοι είναι και οι λόγοι της αναζήτησης. Όλοι αυτοί οι Ευρωπαίοι του 19ου αιώνα, που αναζητούν τις πηγές του Νείλου, χρηματοδοτούνται από τις Κυβερνήσεις των χωρών προέλευσης τους, όχι μάλλον γι αυτές καθ΄αυτές τις πηγές, ούτε για την πάταξη του δουλεμπορίου, ούτε για τη διάδοση των ηθικών αξιών του χριστιανισμού που επαγγέλλονταν. Βέβαια μέσα στο βιβλίο γίνονται αναφορές σε φιλόδοξους εμπόρους, σε δουλεμπόρους, σε στρατηγούς και εξερευνητές, αλλά και σε ανιδιοτελείς ανθρώπινες φιγούρες. όπως ιεραπόστολοι οι οποίοι αναλαμβάνουν το έργο του εκχριστιανισμού των αυτοχθόνων πληθυσμών με ελάχιστη όμως επιτυχία, τουλάχιστον την εποχή εκείνη, γύρω από τη λίμνη Βικτώρια. Όπως ωραία αναφέρεται στο βιβλίο,( σελ. 343), «οι ιθαγενείς ελάχιστα κατανοούσαν την έλευση του Σωτήρα μας στον κόσμο τούτο και απορούσαν από τι ακριβώς είχε έρθει να μας σώσει ο Ιησούς και ποιες ακριβώς ήταν οι αμαρτίες τους για τις οποίες έπρεπε να μετανοήσουν. Αντίθετα ήταν ενθουσιώδεις απέναντι στο Χριστιανικό τελετουργικό, που τους προσέφερε μια επιπρόσθετη ευκαιρία για χορό και τραγούδι στην κυριακάτικη λειτουργία». Στην περιοχή της Εκουατόρια μαζί με τα ανιμιστικά ήθη και έθιμα των ιθαγενών, συνυπήρχαν ειρηνικά, οι εκκλησίες και τα τζαμιά. Εκεί αναμίχθηκαν διαφορετικές φυλές, θρησκείες και κουλτούρες, δοκιμάστηκαν οι έννοιες της ανεκτικότητας, της ανεξιθρησκίας, της αλληλοκατανόησης, διαχρονικές αξίες που απασχολούν και εμάς σήμερα.
Η Εκουατόρια ιδρύθηκε σαν μια ουτοπία, στις πηγές του Νείλου, κοντά στη λίμνη Βικτώρια. και στα βουνά του Φεγγαριού. Στο μυθιστόρημα, ό ήρωας και αφηγητής, ένας Αλεξανδρινός βαμβακέμπορος, με Ελληνική καταγωγή, με μεγάλες φυτείες στην Ζανζιβάρη, μετά από μια συζυγική προδοσία, ταξιδεύει με μεγάλες δυσκολίες και φτάνει στην Εκουατόρια. Εκεί γίνεται ο έμπιστος σύμβουλος του κυβερνήτη της Εκουατόρια, ενός Γερμανοεβραίου, φυσιοδίφη, γιατρού και εξερευνητή του Έντουαρντ Σνίτσερ (ή Εμίν πασά),. Τα πρόσωπα που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο μυθιστόρημα όπως ο Εμίν πασάς, ο γιατρός και ιεραπόστολος, Δόκτωρ Λίβινγκστον, ο φιλόδοξος Στανλευ, ο στρατηγός Γκόρντον και άλλα είναι πραγματικά. Όπως και η Εκουατόρια. Σήμερα περίπου στο ίδιο μέρος, η Εκουατόρια αποτελεί μια από τις 10 πολιτείες του Νοτίου Σουδάν, το οποίο ανεξαρτητοποιήθηκε από τη Δημοκρατία του Σουδάν μόλις το 2011 και μετά από πολυετή εμφύλιο πόλεμο. Όμως, ήδη η ουτοπία της Εκουατόρια είχε χαθεί προ πολλού. Από τότε που η Ευρώπη, στον ύστερο 19ο αιώνα αποφάσισε να σώσει, μέσα σε εισαγωγικά, την Αφρική. Όπως είναι γνωστό, στην πραγματικότητα οι ευρωπαίοι κατέφθαναν στην Αφρική για οικονομικούς λόγους, για να στηρίξουν τις βιομηχανίες τους με πρώτες ύλες, για τα πολύτιμα μέταλλα, για το ελεφαντόδοντο. Συγχρόνως έφερναν μαζί τους τον δικό τους πολιτισμό και έτσι αλλοίωναν και υποβάθμιζαν τον πολιτισμό των ντόπιων Αφρικανών. Όμως ο Μοδινός δεν αφηγείται ως αποικιοκράτης. Στην Εκουατόρια, λέει ο ήρωας και αφηγητής ( σελ. 207-208) «Μια νέα κοινωνία είχε γεννηθεί που δεν απείχε πολύ από αυτό που θα περιέγραφα παλιότερα ως ουτοπία………..Οι Ευρωπαίοι είχαμε φυσικά διατηρήσει-όσο ήταν δυνατόν- τις περισσότερες συνήθειες και το διαμοιρασμένο παρελθόν μας, αλλά τα έθιμα και η ίδια η καθημερινότητα είχαν για τα καλά μπολιαστεί από την Αφρική……….Στον αντίποδα των ανιμιστικών μας παρεκκλίσεων, όπως τις ονόμαζε υπομειδιώντας ο Εμίν, είχαν ορθωθεί μικρές εκκλησίες και τζαμιά από πλίνθους ή σανίδες»
Στην ουτοπική Εκουατόρια προσπαθούσαν να αγνοήσουν τις εντάσεις μεταξύ Μαύρων και Αράβων που, όπως ο ήρωας διαπιστώνει,(σελ. 222) ξεπερνούσαν κατά πολύ τα οικονομικά διακυβεύματα, αγγίζοντας βαθύτερα ανθρωπολογικά και πολιτισμικά ζητήματα- την ίδια την ουσία της ύπαρξής τους. Και πως τολμούσαν να διανοούνται οι λευκοί ότι θα προστάτευαν τους αγρίους, θίγοντας τα καλά εγκαθιδρυμένα συμφέροντα των αράβων φεουδαρχών; Η απειλή από τους φανατικούς ισλαμιστές δεν άργησε να φτάσει και στην Εκουατόρια, μετά την ήττα του θρυλικού στρατηγού Γκόρντον στο Χαρτούμ του Σουδάν. Τότε οι Ευρωπαίοι αποφάσισαν ότι έπρεπε να σώσουν τους 15.000 κατοίκους της Εκουατόρια και έτσι τελείωσε μια ουτοπία περίπου 20 χρόνων.
Στο βιβλίο κυριαρχεί η Φύση, με ένα πλούτο περιγραφών του τοπίου, των χρωμάτων, των ήχων ακόμη και των συναισθημάτων που προκαλούν.Ο ήρωας του βιβλίου ισχυρίζεται ότι η επανάληψη και η περιοδικότητα στη Φύση δεν αφήνει περιθώρια για πλήξη, ακόμη και στην περιορισμένη από πλευράς δυτικών απολαύσεων επικράτεια της Εκουατόρια. . ( σελ. 243 -244)
Τέλος, η Έβελυν και η γυναικεία ματιά της έρχεται και επανέρχεται για να σχολιάσει σχεδόν κάθε ενέργεια του ήρωα. Ακόμα και αυτή την ίδια τη συγγραφή. Για την Έβελυν πολλοί από τους συγγραφείς, όπως ο διάσημος και ματαιόδοξος εξερευνητής της Αφρικής Στάνλευ, καταλήγουν να πιστεύουν ότι δεν περιγράφουν απλώς την πραγματικότητα, αλλά την κατασκευάζουν οι ίδιοι (σελ. 343). Έτσι και εγώ αναρωτιέμαι, αν ο Μοδινός κατασκεύασε την ουτοπία της Εκουατόρια, σαν να ήταν δικό του όραμα ή απλώς μας περιέγραψε με συναρπαστικό τρόπο μια ιστορική πραγματικότητα.
Το Σάββατο 8 Απριλίου, ώρα 10 το πρωί, θα μεταδοθεί από το δημοτικό ραδιόφωνο Λάρισας (93,6 στα FM), εκπομπή για την Περιβαλλοντική εκπαίδευση ή αλλιώς Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφορία. Ιδιαίτερα θα αναφερθούν δράσεις που γίνονται στη Θεσσαλία, από διάφορους φορείς. Η εκπομπή θα επαναληφθεί την Τρίτη στις 5 το απόγευμα.
Δευτέρα 27 Μαρτίου – Κυριακή 2 Απριλίου 2017
Πρόκειται για μια εβδομάδα δράσεων μέσα στη σχολική μονάδα και με τη συμμετοχή όλης της σχολικής κοινότητας, με σκοπό να υιοθετηθεί ο σχολικός χώρος ως πεδίο δράσης καθαρισμού και βελτίωσης του περιβάλλοντος. Σκοπός της δράσης είναι, να συντονιστούμε σε μία ημέρα, ταυτόχρονα σε όλη την Ελλάδα, πραγματοποιώντας εθελοντικές δράσεις καθαρισμού, εξωραϊσμού και αισθητικής αναβάθμισης σε κάθε γωνιά της χώρας.
Η συγκεκριμένη εθελοντική δράση ξεκίνησε με παιδιά που μυήθηκαν στον εθελοντισμό μέσα από το σχολείο, έχοντας ως όνειρο να ενώσουν όλη την Ελλάδα με κοινή περιβαλλοντική δράση και με σκοπό να προβληθεί τόσο στον Ελληνικό χώρο όσο και διεθνώς, το καλό πρόσωπο της πατρίδας μας. Το πρόσωπο των ανθρώπων που προσπαθούν και προσφέρουν καθημερινά στον τόπο τους, το πρόσωπο των εθελοντών που συνεργάζονται σε κοινή προσπάθεια, το πρόσωπο της χαράς, της συμμετοχή και της δημιουργικότητας.
Η εκπομπή Περιβάλλον και Αειφορία, μεταδίδεται στο δημοτικό ραδιόφωνο Λάρισας, 93,6 στα Fm, κάθε Σάββατο στις 10 η ώρα το πρωί και επαναλαμβάνεται κάθε Τρίτη στις 5 το απόγευμα. Στο μικρόφωνο και στην επιλογή τραγουδιών, η Βαρβάρα Παναγιωτίδου. Την Τρίτη 21 Μαρτίου ακούστε την 7η εκπομπή.
Μπορούμε να παρακολουθήσουμε την αύξηση του ανθρώπινου πληθυσμού σε δύο πολύ ενδιαφέροντα βίντεο,στις παρακάτω ιστοσελίδες και να συζητήσουμε τα αίτια της πληθυσμιακής έκρηξης των τελευταίων χρόνων, καθώς και τις συνέπειές της για τη ζωή και το περιβάλλον.
http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=774487
http://www.iefimerida.gr/video/300634/i-ayxisi-toy-pagkosmioy-plithysmoy-ana-toys-aiones
Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκέπτονται τις ιστοσελίδες
http://www.pev.gr και http://10pev.pev.gr.
Η εκδήλωση οργανώνεται από το Εργαστηριακό Κέντρο Φυσικών Επιστημών (Ε.Κ.Φ.Ε.) Αιγάλεω και την Ελληνική Συντονιστική Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «Οι Φυσικές Επιστήμες στο Προσκήνιο – Ευρώπη» (Science on Stage – Europe),
στις 11 Νοεμβρίου 2016, 9.00 – 20.00, και στις 12 Νοεμβρίου 2016, 9.00 – 14.00, στο Ε.Κ.Φ.Ε. Αιγάλεω, στο σχολικό συγκρότημα του 6ου Γενικού Λυκείου Αιγάλεω (πρώην ΕΠΛ), Μίνωος και Προόδου 1, Αιγάλεω, Αθήνα (είσοδος ελεύθερη).
315 μαθητές και 60 εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης από κάθε γωνιά της Ελλάδας, θα σας περιμένουν πίσω από τους πάγκους τους, με 150 διαφορετικά πειράματα και κατασκευές, για να σας ξεναγήσουν σε ένα Πανηγύρι Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας.
Πρώτη μέρα του φθινοπώρου, η θερμοκρασία έπεσε, τα πρωτοβρόχια ξεκίνησαν.
Τα σχολεία άρχισαν να λειτουργούν και οι εκπαιδευτικοί καλούνται να εφαρμόσουν τις οδηγίες για την υλοποίηση των προγραμμάτων σπουδών.
Καλή σχολική χρονιά σε εκπαιδευτικούς , μαθητές και γονείς!
Οι οδηγίες για τη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών στις Α΄, Β΄ Ημερήσιου ΓΕΛ και Α΄, Β΄, Γ΄ Εσπερινού ΓΕΛ για το σχολ. έτος 2016 – 2017 περιλαμβάνουν περιεχόμενο, προτάσεις διδασκαλίας, ενδεικτικό χρονικό προγραμματισμό και βρίσκονται εδώ odigies_fysikes_epistimes_gel_2016_17
Επιγραμματικά αναφέρω ότι:
Στις οδηγίες για το μάθημα της Βιολογίας αναφέρεται πλήθος προτάσεων για την αξιοποίηση ψηφιακού υλικού, πολύ χρήσιμου για την κατανόηση του εσωτερικού ανθρώπινου οργανισμού, καθώς και της μορφολογίας και λειτουργίας των κυττάρων. Επίσης ανάλογες προτάσεις για αξιοποίηση ψηφιακού υλικού υπάρχουν και για το μάθημα της Χημείας. Για το μάθημα της Φυσικής και της Χημείας προγραμματίζονται χρονικά οι εργαστηριακές ασκήσεις των μαθητών, ενώ για το μάθημα Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών πόρων προτείνεται η διαδικασία μάθησης να βασίζεται στις ομάδες εργασίας των μαθητών και σε σχέδια εργασίας με έμφαση στο πεδίο και στην επίλυση προβλήματος. Επιπλέον δίνονται ενδεικτικές προτάσεις για την υλοποίηση συνθετικών εργασιών στο μάθημα της Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών πόρων. Επίσης με τη μορφή μικρού project συστήνεται να γίνει η διδασκαλία των περιβαλλοντικών προβλημάτων στο μάθημα της Χημείας Β΄ τάξης ημερήσιου γενικού λυκείου και Γ΄ τάξης εσπερινού γενικού λυκείου. Εντύπωση προξενεί η απουσία από τις σχετικές οδηγίες κάποιας αναφοράς, σύστασης ή πρότασης όσον αφορά την κατανόηση των μαθητών για τη φύση της επιστήμης, παρόλο που αυτή η κατανόηση θεωρείται πολύ σημαντική, όταν μιλάμε για επιστημονικά ενήμερους πολίτες.
η εκπαιδευτικός και χορεύτρια Arleen Sugano εξηγεί σε ποιους νόμους της φυσικής βασίζεται η συνεχής περιστροφή της μπαλαρίνας στην τρίτη πράξη της λίμνης των κύκνων.
δείτε όλο το μάθημα στην παρακάτω διεύθυνση,
http://ed.ted.com/lessons/the-physics-of-the-hardest-move-in-ballet-arleen–sugano
ή
Χώρος διεξαγωγής του Συνεδρίου
Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης. Πύργος Παιδαγωγικής Α.Π.Θ.
Το συνέδριο απευθύνεται σε
Εκπαιδευτικούς Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης
Εκπαιδευτικούς Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που διδάσκουν Φυσικές Επιστήμες
Ερευνητές στο χώρο της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών
Υπευθύνους Ε.Κ.Φ.Ε.
Σχολικούς Συμβούλους Φυσικών Επιστημών
Υποψήφιους διδάκτορες και μεταπτυχιακούς φοιτητές και φοιτήτριες στο χώρο της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών
Φοιτητές και φοιτήτριες Παιδαγωγικών Τμημάτων και Τμημάτων Σχολών Θετικών Επιστημών
Η συμμετοχή στο συνέδριο είναι ελεύθερη χωρίς κόστος για τους συμμετέχοντες.
Δικτυακός τόπος του συνεδρίου http://physcool.web.auth.gr/synedrio2016
Οι 9οι Πανελλήνιοι Αγώνες Κατασκευών και Πειραμάτων Φυσικών Επιστημών θα γίνουν 11 και 12 Νοεμβρίου 2016 στο Ε.Κ.Φ.Ε. Αιγάλεω, με θέμα: «Εφευρίσκοντας το μέλλον στην εκπαίδευση των Φυσικών Επιστημών».
Ιδέες για κατασκευές και πειράματα μπορείτε να αναζητήστε στα πρακτικά προηγούμενων αγώνων.
Στη διεύθυνση: http://ekfeaigaleo.att.sch.gr/d/sites/files/praktika-sos5.pdf μπορείτε να βρείτε το πρώτο e-book των Εκδόσεων του Ε.Κ.Φ.Ε. Αιγάλεω με τα πρακτικά των 5ων Πανελλήνιων Αγώνων Κατασκευών και Πειραμάτων Φυσικών Επιστημών και
στη διεύθυνση http://ekfeaigaleo.mysch.gr/sites/files/8-sos.pdf, το δεύτερο e-book με τίτλο: «Πρακτικά 8ων ΠανελλήνιωνΑγώνων Κατασκευών και Πειραμάτων Φυσικών Επιστημών -9ης Έκθεσης Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας»
Πληροφορίες: http://ekfeaigaleo.mysch.gr τηλ. 2105441533 (Ε.Κ.Φ.Ε. Αιγάλεω)
Η πρώτη 1η φάση του Πανελλήνιου Διαγωνισμού Βιολογίας θα διεξαχθεί,
το Σάββατο, 06 Φεβρουαρίου 2016 και ώρα 9.30 π.μ.
Η δήλωση συμμετοχής κάθε μαθητή/τριας που γίνεται ηλεκτρονικά στην ιστοσελίδα http://www.pdbio.gr παρατείνεται μέχρι τη Δευτέρα 1η Φεβρουαρίου 2016. Στην ίδια ιστοσελίδα μπορεί κανείς να βρει όλη τη διαδικασία συμμετοχής στο διαγωνισμό.
Η εξεταστέα ύλη για την πρώτη 1η φάση του ΠΔΒ περιλαμβάνει τη διδακτέα ύλη που προβλέπει το αναλυτικό πρόγραμμα, όπως ορίζεται από το ΥΠ.Π.Ε.Θ.
Στην ιστοσελίδα http://www.pdbio.gr/index.php/panellinios-diagonismos/themata-pdv μπορείτε να βρείτε όλα τα θέματα με τις απαντήσεις των προηγούμενων πανελλήνιων μαθητικών διαγωνισμών Βιολογίας.
Η επαφή των μαθητών με την ιστορία των Φυσικών Επιστημών, αποτελεί πρόταση πολλών διεθνών επιστημονικών ομάδων (M.R. Matthews, 1992, 1994), οι οποίες κρίνουν ότι η ενσωμάτωση της ιστορίας της Φυσικής, αλλά και γενικότερα της ιστορίας των επιστημών στα αναλυτικά προγράμματα, χρησιμεύει ως πηγή έμπνευσης για τους μαθητές, αναδεικνύει το ανθρώπινο πρόσωπο της επιστήμης και τονίζει τη θέση της επιστήμης στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού, ( Κ. Σκορδούλης, 2003). Οι διάφοροι σημαντικοί επιστήμονες έζησαν και εργάστηκαν σε συγκεκριμένο ιστορικό, κοινωνικό και πολιτισμικό πλαίσιο. Η γνώση αυτού του πλαισίου διευκολύνει όλους τους μαθητές να προσεγγίσουν τα επιστημονικά επιτεύγματα, να κατανοήσουν την πορεία ανάπτυξης και τις δυσκολίες καθιέρωσης των επιστημονικών θεωριών, καθώς και να εντάξουν επιστημονικές πρακτικές στην καθημερινή τους ζωή και κουλτούρα. Όπως υποστηρίζουν οι Avraamidou L. & Osborne J. (2009), οι αφηγήσεις που αναφέρονται στην ιστορία των επιστημών αποτελούν ενδιαφέρουσες διδακτικές προσεγγίσεις και μπορούν να εφαρμοστούν στην αρχή της διδασκαλίας για να προξενήσουν το ενδιαφέρον των μαθητών.
Εδώ παρουσιάζεται ένα σχέδιο εργασίας με θέμα τη ζωή και το έργο ενός ή περισσοτέρων επιστημόνων από το χώρο της Φυσικής, της Χημείας και Βιολογίας. Το σχέδιο εργασίας μπορεί να γίνει σε συνεργασία των παραπάνω φυσικών επιστημών αλλά είναι δυνατόν να υπάρξει συνεργασία και με άλλα γνωστικά αντικείμενα, όπως Πληροφορική ή Ξένες γλώσσες και Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός, όπως προτείνουν οι Καφετζόπουλος κ.α (2002). Παρακάτω αναπτύσσονται οι στόχοι, οι φάσεις και οι ενέργειες διεξαγωγής του σχεδίου εργασίας, που βασίζεται στην ομαδοσυνεργατική (Ματσαγγούρας 2000) και βιωματική ( Δ. Καμαρινού 1999) μάθηση.
ΣΤΟΧΟΙ
Η γνωριμία με τη ζωή και το έργο διαφόρων επιστημόνων
Η σύνδεση των επιστημονικών ανακαλύψεων με την ιστορική εποχή που συνέβησαν.
Η κατανόηση των δυσκολιών ανάπτυξης και καθιέρωσης των επιστημονικών θεωριών.
Η ανάπτυξη του ενδιαφέροντος των μαθητών για τις Φυσικές Επιστήμες
ΧΡΟΝΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ: Στο πλαίσιο της διδασκαλίας Φυσικής, Χημείας, Βιολογίας, αλλά και Πληροφορικής και Ιστορίας, μπορούν να αφιερωθούν τουλάχιστον 5 δίωρα κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Με κατάλληλες προσαρμογές, το προτεινόμενο σχέδιο εργασίας μπορεί να εφαρμοστεί σε τάξεις Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου.
ΦΑΣΕΙΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Διάρκεια : 1-2 ώρες
Η κινητοποίηση του ενδιαφέροντος των μαθητών μπορεί να γίνει με την επίδειξη διαφανειών που παρουσιάζουν φωτογραφίες σημαντικών επιστημόνων, που τα ονόματά τους συναντούν οι μαθητές τόσο στα διδακτικά βιβλία Φυσικής, Χημείας, Βιολογίας και στους νόμους που μελετούν, όσο και στην καθημερινότητα (π.χ Νεύτων, Αμπέρ, Ωμ, Παστέρ, Κιουρί, Αβογκάντρο, Γουάτσον, Κρικ, Δαρβίνος κ.λ.π.). Παράλληλα με τις φωτογραφίες, οι μαθητές μπορούν να βλέπουν, σε εικόνες, εργαστηριακούς χώρους στους οποίους οι επιστήμονες πειραματίστηκαν, ή χώρους μελέτης, κατοικίας κ.ά..
Το υλικό αυτό θα πρέπει να το ετοιμάσει ο ίδιος ο εκπαιδευτικός και να το προσαρμόσει στην ηλικία των μαθητών του. Για να το ετοιμάσει, θα πρέπει να ανατρέξει σε κατάλληλες ιστοσελίδες του διαδικτύου (π.χ http://scienceworld.wolfram.com/biography, http://nobelprizes.com) ή σε βιβλία καθώς και στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο. (π.χ. Οι πρωτοπόροι, Ε-ΙΣΤΟΡΙΚΑ- Επιστήμη, Ελευθεροτυπία)
Ενώ παρουσιάζονται οι παραπάνω εικόνες, ο εκπαιδευτικός αναφέρεται πολύ σύντομα στους συγκεκριμένους επιστήμονες και σε εντυπωσιακά γεγονότα της ζωής τους, με στόχο την κινητοποίηση του ενδιαφέροντος των μαθητών.
Χωρισμός των μαθητών σε ομάδες
Αμέσως μετά την επίδειξη των διαφανειών, οι μαθητές καλούνται να γράψουν ο καθένας ξεχωριστά σε ένα χαρτί το όνομα ενός επιστήμονα, από αυτούς που είδαν στις διαφάνειες και που τους εντυπωσίασε.
Ο εκπαιδευτικός μαζεύει τα ονόματα των επιστημόνων και τα αντιγράφει στον πίνακα σε διαφορετικές στήλες ανάλογα με το επιστημονικό πεδίο, στο οποίο κατά κύριο λόγο εμφανίζεται το έργο του κάθε επιστήμονα., π.χ. Φυσική (Δυναμική, Ηλεκτρισμός κ.ά.), Χημεία, Βιολογία. Σε περίπτωση που οι μαθητές δεν αναφέρουν αρκετούς επιστήμονες , ο εκπαιδευτικός τους βοηθά και συμπληρώνει και ο ίδιος όποιο όνομα θεωρεί σημαντικό.
Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες, ανάλογα με τις στήλες των επιστημόνων που δημιουργήθηκαν. Για το χωρισμό τους σε ομάδες λαμβάνεται υπόψη η στήλη στην οποία βρίσκεται το όνομα του επιστήμονα που οι ίδιοι έγραψαν.
Καλό είναι οι ομάδες να είναι μικτές όσον αφορά το φύλο, την επίδοση, την εθνικότητα. και σε κάθε ομάδα να συνεργάζονται περίπου 4-5 μαθητές.
Η αναζήτηση και η συλλογή πληροφοριών για τη ζωή και το έργο των επιστημόνων κάθε ομάδας, μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους:
Α) από τους ίδιους τους μαθητές και με τη συνεργασία του καθηγητή πληροφορικής, με τη βοήθεια του διαδικτύου και σε κατάλληλες ιστοσελίδες, όπως αυτές που αναφέρονται παραπάνω. (διάρκεια : 1 δίωρο)
Β) από τους μαθητές στο σπίτι τους, σε σχολικές ή άλλες βιβλιοθήκες, σε διάφορα έντυπα, όπως και στα σχολικά βιβλία. (διάρκεια: ένας μήνας)
Γ) από τον ή τους εκπαιδευτικούς που συμμετέχουν στο σχέδιο εργασίας.
Δ) κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης σε κατάλληλο χώρο όπως μουσείο επιστημών, ερευνητικά επιστημονικά Ιδρύματα και ινστιτούτα
Οι πληροφορίες που συλλέγονται με τους παραπάνω τρόπους, τοποθετούνται σε πίνακα ανακοινώσεων της τάξης. Παράλληλα δημιουργείται φάκελος για κάθε ομάδα ο οποίος θα περιέχει πληροφορίες για επιστήμονες με έργο που αντιστοιχεί σε κάθ ομάδα.
Διάρκεια : τουλάχιστον ένα δίωρο
Οι μαθητές εργάζονται κατά ομάδες στην αίθουσα διδασκαλίας ή στο εργαστήριο Φυσικών Επιστημών.
Σε κάθε ομάδα δίνεται ο αντίστοιχος φάκελος με τις πληροφορίες που έχουν συλλεχθεί. Επειδή είναι δύσκολο και χρονοβόρο, οι μαθητές μόνοι τους να αξιολογήσουν και να επεξεργαστούν με κριτικό τρόπο τις πληροφορίες του φακέλου, μπορεί αυτό να γίνει με τη βοήθεια ενός φύλλου εργασίας το οποίο έχει διαμορφώσει ο εκπαιδευτικός. Φυσικά οι μαθητές πρέπει να ενθαρρύνονται να διαμορφώνουν και να απαντούν και σε δικές τους ερωτήσεις.
Το φύλλο εργασίας με κατάλληλες ερωτήσεις, κατευθύνει τους μαθητές να ανακαλέσουν σημαντικές πληροφορίες από το υλικό του φακέλου τους, να τις ταξινομήσουν, να συγκρίνουν, να καταγράψουν ομοιότητες και διαφορές και τέλος να αναστοχαστούν για τις επιστημονικές θεωρίες και τη ζωή των επιστημόνων που μελετούν. (Παράδειγμα φύλλου εργασίας για τη ζωή και το έργο της Μ. Κιουρί φαίνεται παρακάτω).
Επιπλέον, αν υπάρχει περισσότερος διαθέσιμος χρόνος,μπορούν κάποιοι μαθητές να αναπαραστήσουν απλές πειραματικές διατάξεις και έτσι να κατανοήσουν καλύτερα την επιστημονική μεθοδολογία. Έτσι με αφορμή το έργο του Νεύτωνος για την ανάλυση του λευκού φωτός, οι μαθητές μπορούν να πειραματιστούν με διάφορα πρίσματα. Παράλληλα, οι μαθητές κατανοούν το μεγάλο εύρος ενδιαφερόντων και γνώσεων των μεγάλων επιστημόνων, αφού ο Νεύτων είναι κυρίως γνωστός από τους νόμους της κίνησης και της βαρύτητας και όχι από την οπτική ( Ν. Νικολής 2006)
Φύλλο Εργασίας( Παράδειγμα βασισμένο σε κατάλληλο πληροφοριακό υλικό για τη Μ. Κιουρί)
Τί δυσκολίες συνάντησε η Μ.Κιουρί προκειμένου να αρχίσει να σπουδάζει στο Παρίσι;
……………………………………………………………………………………
Σε ποια ηλικία η Μ. Κιουρί ξεκινά να μελετά την ακτινοβολία του ουρανίου
…………………………………………………………………………
Μετά από πόσα χρόνια τιμάται για πρώτη φορά με βραβείο Νόμπελ
…………………………………………………………………………..
Πότε και γιατί πήρε δεύτερο βραβείο Νόμπελ
……………………………………………………………………………
Το ζεύγος Κιουρί ανακάλυψε δύο νέα ραδιενεργά στοιχεία.
Πώς τα ονόμασαν και γιατί
………………………………………………………………………….
Η ανακάλυψη των ραδιενεργών στοιχείων, βοήθησε την ανθρωπότητα;
Με ποιόν τρόπο;
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
Αναφέρετε δυο λόγους για τους οποίους η Μ. Κιουρί ίδρυσε το Ινστιτούτο ραδίου
Α)…………………………………………………………………………..
Β)………………………………………………………………………….
Το ινστιτούτο ραδίου πως λειτουργεί σήμερα
……………………………………………………………………………….
Εκτός από ερευνήτρια η Μ. Κιουρί ήταν ……………………… και ……………
Κάθε ομάδα μαθητών ορίζει έναν εκπρόσωπό της, ο οποίος θα παρουσιάσει στις άλλες ομάδες τα συμπεράσματα, στα οποία κατέληξαν από την επεξεργασία των πληροφοριών.
Η παρουσίαση μπορεί να περιλαμβάνει:
Για τη δημιουργία της αφίσας θα χρειαστεί επιπλέον χρόνος, όμως το μαθησιακό αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Τέλος, οι αφίσες όλων των ομάδων μπορούν να αναρτηθούν στον πίνακα ανακοινώσεων του σχολείου ή στο εργαστήριο Φυσικών Επιστημών.
Όπως σε κάθε εργασία, στο τέλος γίνεται η αξιολόγησή της από τον/τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές. Αξιολογούν αν επιτεύχθηκαν οι αρχικοί στόχοι, αν είχαν το κατάλληλο πληροφοριακό υλικό, αν το επεξεργάστηκαν σωστά, αν ακολούθησαν σωστές διαδικασίες ομαδοσυνεργατικής μάθησης. Τέλος αναζητούν τρόπους βελτίωσης της δουλειάς τους.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Avraamidou L. & Osborne J. (2009). The Role of Narrative in Communicating Science. International Journal of Science Education, 31(12), 1683-1707.
Καμαρινού Δ.(1999) Βιωματική μάθηση στο σχολείο,Paper graph
Καφετζόπουλος Κ., Φωτιάδου Τ., Χρυσοχόου Ι. (2002) Σχέδιο εργασίας με θέμα: Μεγάλοι επιστήμονες του παρελθόντος, Οδηγός σχεδίων εργασίας-Έργο: Διεύρυνση της Ευέλικτης ζώνης στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.
Ματσαγγούρας Η.(2000) Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία, Γρηγόρης
Matthews M.R. (1992),History, philosophy and science teaching, The present rapprochement, Science Education 1, 11-47.
Matthews M.R. (1994), Science teaching, The role of history and philosophy of science, Kluwer.
Νικολής Ν. (2006) Οι αρχές της μηχανικής και η οπτική του Νεύτωνα, Οι πρωτοπόροι- Ιστορικά, Ελευθεροτυπία, 39, 20-25.
Ομάδα εργασίας μαθητών Α΄ τάξης (2005) Η ζωή και το έργο του Αϊνστάϊν, Λύκειο Τσαριτσάνης ν. Λάρισας
Σκορδούλης Κ. (2003) Η συμβολή της ιστορίας και της φιλοσοφίας της φυσικής στη διδασκαλία της φυσικής, Φυσικός Κόσμος 11(170), 6-12.
Καλό και χρήσιμο είναι ο εκπαιδευτικός να μην αξιολογεί μόνο το μαθητή, αλλά και το δικό του έργο.
Επίσης καλό είναι η αξιολόγηση του μαθητή και του εκπαιδευτικού έργου να συνδέεται με την αξιολόγηση του προγράμματος σπουδών και των εκπαιδευτικών συνθηκών.
Όσον αφορά το μαθητή, ας θυμηθούμε να αξιολογήσουμε όχι μόνο τους γνωστικούς στόχους που θέτει το πρόγραμμα σπουδών, αλλά και τους στόχους δεξιοτήτων, στάσεων και συμπεριφορών που περιλαμβάνονται σ’ αυτό. Ας δώσουμε στους μαθητές μας την ευκαιρία να αναδείξουν τις ικανότητές τους στην εφαρμογή των γνώσεων, στην επίλυση προβλημάτων, στη συνεργασία, στη διεξαγωγή και παρουσίαση εργασιών.
Και όταν οι μαθητές και οι μαθήτριες δυσκολεύονται στην επίτευξη των στόχων, ας τους βοηθήσουμε, όχι απλά επαναλαμβάνοντας την ίδια ύλη με τον ίδιο τρόπο, αλλά εφαρμόζοντας άλλη διδακτική μέθοδο.
Ας κάνουμε το μάθημα ενδιαφέρον για τους μαθητές και για μας.
Ας ενεργοποιήσουμε τη συμμετοχή των μαθητών
Σε κάποιες περιπτώσεις, μάλλον θα χρειαστεί εξατομικευμένη βοήθεια μέσα στην τάξη, με παράλληλη ενίσχυση της αυτοεκτίμησης του μαθητή.
Στις 13-15 Νοεμβρίου, πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στην Κατερίνη, το 3ο πανελλήνιο συνέδριο «Η Βιολογία στην Εκπαίδευση». Ήταν αρκετοί σύνεδροι μεταξύ των οποίων και Κύπριοι συνάδελφοι με σημαντικές διδακτικές προτάσεις και προοπτικές συνεργασίας. Για το τέλος του συνεδρίου είχε προγραμματιστεί μια στρογγυλή τράπεζα της οποίας οι ομιλητές θα αναφέρονταν στα Προγράμματα Σπουδών (Π.Σ) Βιολογίας Γυμνασίων και Λυκείων. Όπως γίνεται συνήθως στα συνέδρια, η έναρξη της στρογγυλής Τράπεζας άργησε και συνέπεσε με την ώρα λήξης του συνεδρίου, την κόπωση των συνέδρων ή την αναχώρηση των μέσων μετακίνησης αρκετών εξ αυτών. Έτσι οι εισηγήσεις της στρογγυλής τράπεζας ήταν βεβιασμένες και η ουσιαστική συζήτηση επ’ αυτών ανύπαρκτη. Άνευ λόγου και αιτίας επικράτησαν προσβλητικές φωνές, που στην καλύτερη των περιπτώσεων δηλώνουν άγνοια και ανταγωνιστική διάθεση. Δεν έγινε συζήτηση για τη φιλοσοφία και τις αρχές σχεδιασμού των νέων προγραμμάτων Σπουδών, τα θετικά και αρνητικά σημεία αυτών, τα αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα, τη σύγκριση με τα υπάρχοντα. Η συζήτηση περιορίστηκε στα παρακάτω σημεία: Κουραστήκαμε και δεν μπορούμε να ακούσουμε άλλο. Ποιοί είναι αυτοί που σχεδίασαν τα νέα Π.Σ; Ποιός τους διόρισε, τί ξέρουν για τις ανάγκες του εκπαιδευτικού μας συστήματος; Βέβαια οι απαντήσεις σ’ αυτά τα ερωτήματα είναι γνωστές για όσους πραγματικά ενδιαφέρονται και δεν τα διατυπώνουν για λόγους εντυπώσεων και ανταγωνισμού. Η προκήρυξη σχηματισμού μητρώου εμπειρογνωμόνων και αξιολογητών για τα Π.Σ. ήταν αναρτημένη για αρκετό χρονικό διάστημα στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) και το μητρώο διαμορφώθηκε με βάση συγκεκριμένα κριτήρια των υποψηφίων. Άρα δεν έγινε καμιά συνωμοσία και αδιαφανής διαδικασία. Ίσως θα μπορούσε να υπάρχει μια επίσημη διαβούλευση της επιτροπής για τα Π.Σ. με τους μάχιμους Βιολόγους εκπαιδευτικούς. Αλλά στο σημείο αυτό πρέπει να γίνει γνωστό, ότι οι εμπειρογνώμονες και οι αξιολογητές του νέου Π.Σ. Λυκείου είχαν τη δυνατότητα να λάβουν υπόψη τους τα αποτελέσματα έρευνας του ΙΕΠ για τα Π.Σ. Η έρευνα αυτή με τον τίτλο «Διερεύνηση παραμέτρων αναμόρφωσης και εξορθολογισμού της διδακτέας ύλης στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση» διεξήχθη από αναπληρωτές εκπαιδευτικούς που συμπλήρωναν ερωτηματολόγια κάθε μήνα σε ειδική πλατφόρμα του ΙΕΠ κατά το σχολ. έτος 2013-14. Όσον αφορά στο Π.Σ. Γυμνασίου, έγινε πιλοτική εφαρμογή αυτού αλλά διάρκειας μόνο ενός τριμήνου, γεγονός που μπορεί να αμφισβητήσει τα αποτελέσματα της πιλοτικής εφαρμογής. Αλλά το σπουδαιότερο είναι η ανακολουθία νέου Π.Σ. γυμνασίου και ωρολογίου προγράμματος σχολείων. Αφού συντάχθηκε και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Αρ. Φύλλου 97/22-1/2014 σύμφωνα με το οποίο η Βιολογία έπρεπε να διδάσκεται για 2 ώρες στην Α΄ και δύο ώρες στη Γ΄ Γυμνασίου, μετά άλλαξαν οι ώρες Βιολογίας και έγιναν 2 ώρες στην Α΄ , και από μια ώρα στη Β΄ και Γ΄ Γυμνασίου. Το Π.Σ του Λυκείου δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Αρ. Φύλλου 154/22-1-2015 και σχεδιάστηκε για ένα δίωρο στην Α΄και Β΄ Λυκείου και για οκτώ ώρες στην ομάδα προσανατολισμού του τομέα Επιστημών Υγείας της Γ΄ Λυκείου, αλλά δεν τέθηκε ακόμη σε εφαρμογή.
Τελικά, στο συνέδριο υπήρξε πρόταση να δημιουργηθεί από την Πανελλήνια Ένωση Βιολόγων (ΠΕΒ) επιτροπή για τη μελέτη των Π.Σ. και τη διατύπωση δικής της θέσης επ’ αυτών. Έτσι όποιος βιοεπιστήμονας θέλει, μπορεί να συμμετέχει στην επιτροπή διαμόρφωσης Π.Σ. Βιολογίας. Μετά τη διαμόρφωση της πρότασης, αυτή μπορεί να προωθηθεί στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής πολιτικής και στο Υπουργείο Παιδείας. Θεωρώ ότι η άποψη της ΠΕΒ για τα Π.Σ. Βιολογίας είναι επιθυμητή και απαραίτητη και απορώ γιατί δεν υπάρχει ήδη διαμορφωμένη πρόταση. Φυσικά η πρόταση αυτή πρέπει να εστιάζει στο όφελος του μαθητή και του αυριανού ενεργού πολίτη και όχι σε συντεχνιακά οφέλη. Επίσης θεωρώ ότι η επιτροπή αυτή πρέπει να είναι διαρκής και να εξετάζει την υλοποίηση των υπαρχόντων Π.Σ. και να προτείνει τόσο την αναδιαμόρφωση αυτών όταν και όπου χρειάζεται, όσο και να προτείνει την εξαρχής διαμόρφωσή τους. Τα Προγράμματα Σπουδών αλλάζουν τουλάχιστον κάθε 10 χρόνια, επειδή αλλάζει η κοινωνία, αλλάζουν οι ανάγκες των μαθητών, καθώς και οι απαιτούμενες ικανότητες αυτών.
Τη νέα σχολική χρονιά,
ας εμπιστευθούμε περισσότερο τους μαθητές και τις μαθήτριές μας,
ας τους δώσουμε περισσότερο χρόνο
να σκεφθούν, να εξηγήσουν, να αυτενεργήσουν,
να γίνουν το κέντρο της μαθησιακής διαδικασίας.
ΤΑΞΗ: Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Τα βασικά χαρακτηριστικά και οι περιορισμοί της επιστήμης συνοψίζονται ως εξής:
Βάσει των επιστημονικών κριτηρίων, γίνεται προσπάθεια να ελαχιστοποιηθεί ο βαθμός αβεβαιότητας, που ούτως ή άλλως εμπεριέχει κάθε επιστημονική γνώση, απορρίπτονται λανθασμένες ερμηνείες ερευνητικών αποτελεσμάτων και αυξάνεται ο βαθμός εμπιστοσύνης στην επιστημονική αλήθεια.
ΣΤΟΧΟΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Ο μαθητής θα πρέπει να είναι ικανός:
εκτιμώμενη διάρκεια: περίπου 70 λεπτά
Γενική Περιγραφή Διδακτικής Πρακτικής
Ο/Η εκπαιδευτικός με τους μαθητές εφαρμόζει τις αρχές της ομαδοσυνεργατικής μάθησης. Κάθε μαθητής και μαθήτρια ενώ συζητά στην ομάδα του/της, συμπληρώνει ένα φύλλο εργασίας (βλ. παρακάτω) με τα συμπεράσματά του/της. Κατόπιν ένας ή μια εκπρόσωπος της ομάδας ανακοινώνει την υπόθεση ή τα συμπεράσματά της ομάδας στην τάξη. Ο ρόλος των μαθητών και μαθητριών είναι ενεργητικός, ενώ ο ρόλος του/της εκπαιδευτικού είναι κυρίως συντονιστικός, συμβουλευτικός και ενισχυτικός. Ο/Η εκπαιδευτικός επιβλέπει την εργασία των ομάδων, απαντά στις ερωτήσεις των μαθητών, βοηθά να προχωρήσουν στο φύλλο εργασίας και να καταλήξουν σε συμπεράσματα.
Τι είναι τα μυστηριώδη κουτιά και πώς χρησιμοποιούνται
Οι μαθητές με βιωματικό τρόπο χρησιμοποιούν τα μυστηριώδη κουτιά για να διερευνήσουν το περιεχόμενό τους και να μυηθούν στη φύση της επιστήμης.
Τα μυστηριώδη κουτιά με το περιεχόμενό τους χρησιμοποιούνται για να αναπαραστήσουν ένα επιστημονικό πρόβλημα. Η προσπάθεια να βρούμε τι περιέχουν αντιστοιχεί στην προσπάθεια των επιστημόνων να ανακαλύψουν τα κρυμμένα μυστικά της επιστήμης τους. Η διαδικασία της ανακάλυψης περιλαμβάνει τα βήματα της επιστημονικής μεθόδου (παρατήρηση, υπόθεση, πείραμα, συμπέρασμα). Τα μυστηριώδη κουτιά είναι κουτιά μεγάλα ή μικρά οποιουδήποτε μεγέθους και σχήματος, από οτιδήποτε υλικό (χαρτί, μέταλλο, γυαλί κ.α) αδιαφανή και κλειστά, που απαγορεύεται να ανοιχτούν. Περιέχουν διάφορα υλικά μικρά ή μεγάλα (π.χ. πέτρες, καρπούς, πλαστικά κ.α.) που μπορούν να κινούνται εύκολα ή δύσκολα στο εσωτερικό του κουτιού. Κατά την κίνησή τους παράγονται διάφοροι ήχοι που μας επιτρέπουν να υποθέσουμε τι υπάρχει στο εσωτερικό του κουτιού. Στόχος είναι να διατυπώσουμε διάφορες υποθέσεις για το περιεχόμενο του κουτιού, να συζητήσουμε σε ομάδες και να ελέγξουμε την ορθότητά τους. Για να επαληθεύσουμε την υπόθεσή μας μπορούμε να πειραματιστούμε με ανάλογα κουτιά και αντικείμενα που θα αναπαράγουν παρόμοιους ήχους. Συγκρίνουμε τις υποθέσεις που έκαναν οι ομάδες, επιχειρηματολογούμε και πιθανόν να καταλήξουμε σε κάποια υπόθεση, χωρίς αυτό να είναι απαραίτητο καθόσον η αβεβαιότητα είναι χαρακτηριστικό στοιχείο της επιστήμης.
Αναλυτική Διδακτική πρακτική
Ο/Η εκπαιδευτικός εξηγεί ότι ο στόχος κάθε ομάδας είναι να βρει τι υπάρχει μέσα στο “μυστηριώδες κουτί. (5 λεπτά)
Οι επιστήμονες, παρατηρούν, ρωτούν, συλλέγουν πληροφορίες, ανακαλύπτουν, διατυπώνουν υποθέσεις, επικοινωνούν και ανταλλάσουν ιδέες, ελέγχουν, αποδεικνύουν, αναθεωρούν τις υποθέσεις, συμπεραίνουν, εφαρμόζουν, δημιουργούν.
7.Ο/Η εκπαιδευτικός συζητά με τους μαθητές και τις μαθήτριες αν όλη η παραπάνω πορεία της εργασίας, που ακολούθησαν, έχει σχέση με αυτό που κάνουν οι επιστήμονες. (10 λεπτά).
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
http://undsci.berkeley.edu/teaching/35_activities.php
http://undsci.berkeley.edu/lessons/introducing_flow_ms.html
http://www.project2061.org/publications/sfaa/online/chap1.htm
Thomas Kuhn (1997), Σύγχρονα Θέματα“Η δομή των επιστημονικών επαναστάσεων”,
Βασίλης Κουλαϊδής, Αλέξανδρος Αποστόλου,Κώστας Καμπουράκης (2008),
«H Φύση των Επιστημών, Διδακτικές Προσεγγίσεις», Εκδόσεις CHILD SERVICES, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΓΕΙΤΟΝΑ
Διδασκαλία Φυσικών Επιστημών 